شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟

شاخص بورس چيست؟

این ۳ عامل باعث رشد شاخص بورس شد

ایرنا نوشت: عضو هیات مدیره شرکت بورس تهران گفت: با در نظر گرفتن سه عامل بنیادی تورم، تغییرات نرخ ارز و قیمت جهانی کالاها، ارزش سهام شرکت‌های بورسی، ارزنده شده و اکنون زمان مناسبی برای سرمایه‌گذاری در بورس است.

در حالی که شاخص کل بورس تهران هفته سوم بهمن ماه و پس از یک فراز و نشیب ۱۰ ماهه، در محدوده یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی قرار گرفت، بسیاری از تحلیلگران بنیادی قیمت‌های فعلی سهام را ارزنده و مناسب سرمایه‌گذاری می‌دانند.

به عقیده این کارشناسان اکنون معیارهای مختلفی برای ارزنده بودن سهام بورسی وجود دارد و شرایط به نحوی است که می‌توان گفت بازار آماده یک حرکت جدید است.

اما در چنین شرایطی عناصر مهم تصمیم‌گیری در خصوص داد و ستد سهام و سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟ «حسین بوستانی» در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا با تاکید بر اینکه در حال حاضر قیمت‌های درج شده در تابلوی معاملات بورس و فرابورس، بسیار پایین‌تر از سطح ارزندگی قرار دارند، گفت: این روزها سهام شرکت‌های بورسی پایین‌تر از ارزش ذاتی خود معامله می‌شوند و نباید موقعیت‌های خوبی که ایجاد شده را نادیده گرفت.

وی با بیان اینکه تورم، تغییرات نرخ ارز و قیمت جهانی کامودیتی‌ها سه فاکتور مهم تصمیم‌گیری بر اساس تحلیل بنیادی هستند، افزود: تورم، شاخص سنجش افزایش سطح عمومی قیمت‌ها است. روند سطح عمومی قیمت‌ها یا تورم به هر میزانی افزایشی شود، محصولات و خدمات تولیدی شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه نیز گرانتر عرضه و در نتیجه درآمد شرکت‌ها افزایشی و حاشیه سود بیشتری برای آنها ایجاد می‌شود. این نکته را باید مدنظر قرار دهیم تورم به خودی خود برای مردم و اقتصاد کشور مناسب نیست اما در سوددهی شرکت‌ها عامل تاثیرگذار است. البته تجربه نشان داده کاهش تورم هم در صورتی که با افزایش فروش صورت پذیرد باز هم برای بورس شکوفایی به هم می‌آورد.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: تورم یکی از فاکتورهای مهم تاثیرگذار بر روی شاخص بورس است. براساس آمارها آخرین رقم تورم نقطه به نقطه ۴۶.۲ درصد اعلام شده و تورم دی ماه نیز نسبت به ماه قبل شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ ۱.۴ درصد رشد داشته است. بنابراین شرکت‌ها به طور مداوم محصولات خود را گرانتر می‌فروشند و در نتیجه سودآوری پایداری دارند و این موضوع در گزارش ماهانه آتی تولید و فروش آنها نمایان می‌شود. البته این نکته را مد نظر قرار دهیم در صورت افت شدید تورم اگر شرکت‌ها بتوانند فروش مقداری خود را گسترش دهند باز هم شرایط مناسبی خواهند داشت.

وی فاکتور دیگر اثر گذار بر بازار سرمایه را تغییرات نرخ ارز دانست و گفت: همواره افزایش نرخ دلار باعث رشد قیمت‌ها می‌شود. برخی از شرکت‌های بورسی واردکننده محصولات هستند و برخی دیگر صادرکننده و رشد نرخ دلار برای شرکت‌های صادرکننده مناسب ارزیابی می‌شود. اما با این حال محصولات شرکت‌های واردکننده هم با افزایش قیمت و حاشیه سود مناسب همراه می‌شود. از طرفی با افزایش نرخ دلار، ارزش جایگزینی (تجدید ارزیابی از محل دارایی‌ها) نیز روندی صعودی خواهد داشت.

وی افزود: با توجه به فاکتورهای اقتصادی کشور، اگر خوش بینانه فرض کنیم نرخ ارز روند افزایشی نداشته باشد، نهایتا با ثابت و یا با کاهش بسیار محدود همراه می‌شود. بنابراین سمت و سوی یکی دیگر از فاکتورهای مهم بنیادی برای تصمیم‌گیری به نفع بازار سرمایه است.

این کارشناس بازار سرمایه موضوع مهم دیگر موثر بر بازار سرمایه را قیمت جهانی کالا ها به ویژه کامودیتی‌ها دانست و ادامه داد: کامودیتی‌ها کالاهای پایه یا اساسی هستند. نفت و مشتقات نفتی، محصولات فلزی مانند طلا، مس، روی و . کامودیتی محسوب می‌شوند.

وی با بیان اینکه حدود ۶۰ درصد شرکت‌های حاضر در بورس کشور یا به صورت مستقیم و شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ یا از طریق هلدینگ‌ها به بازار کامودیتی‌ها متصل هستند، افزود: طی ۴ ماه گذشته نفت با ۷۰ درصد افزایش به محدوده ۶۱.۳ دلار رسید، مس در این بازه زمانی ۲۳ درصد رشد کرد و به ۸۲۴۵ دلار رسید. روی نیز با ۸ درصد رشد به محدوده ۲۵۵۰ دلار و سایر مشتقات نفتی از جمله متانول با ۶۵ درصد رشد به ۳۳۰ دلار رسید.

بوستانی ادامه داد: روند رشد قیمت کامودیتی‌ها و پیش‌بینی‌ها از بازارهای جهانی حاکی از سودآوری شرکت‌ها و هلدینگ‌های کامودیتی‌محور است و با در نظر گرفتن این سه فاکتور بنیادی یعنی تورم، تغییرات نرخ ارز و قیمت جهانی کالاها، ارزش سهام شرکت‌های بورسی ارزنده و اکنون زمان مناسبی برای سرمایه‌گذاری بورسی است.

شاخص بورس چیست؟(ویدئو)

یکی از اصطلاحات رایج در بازار بورس، شاخص یا Index است. اما به راستی شاخص چیست و چه کاربردی دارد؟ در این مقاله سعی داریم به ساده ترین روش ممکن، شاخص بورس (ایندکس بورس) را تعریف کرده و انواع آن را بشناسیم. پس برای شناخت ایندکس با این مقاله همراه باشید.

فهرست محتوای این مقاله

کل

کل هم وزن

قیمت

قیمت هم وزن

آزاد شناور

50 شرکت فعال تر

مالی

صنعت

ایندکس(شاخص کل) چیست؟

شاخص بورس شامل یک عدد و نشان دهنده میانگینی از کلیت اتفاقات و حالات بورس است. در هر روز که معاملات بورس انجام می شود، عدد آن نسبت به روز قبل تغییری معمولاً جزئی می کند. این تغییر یا باعث بالاتر رفتن عدد آن می شود که در این حالت با رنگ سبز نشان داده خواهد شد، یا باعث کمتر شدن عدد آن می شود که با رنگ قرمز نمایش داده می شود.

در سابقه آن هم اعداد زیادی به ثبت رسیده که مجموع این اعداد یک روند را برای شاخص بورس نشان می دهد. روند شاخص بورس تهران از ابتدا یک روند صعودی را داشته و هر چند در برهه هایی از شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ زمان دچار اصلاح و یا ریزش شده اما هم چنان کلیت روند خود را در فاز صعودی حفظ نموده است.

انواع شاخص کدام است؟

شاخص کل

این مورد بیشتر از بقیه موارد برای عموم مردم شناخته شده است، نشان دهنده ی کلیت اتفاقات در همه بخش های بورس است. در این نوع هم تغییرات بازده قیمت سهام شرکت های بورسی و هم بازده نقدی حاصل از سود شرکت ها لحاظ شده است.

عدد پایه برای محاسبه آن عدد 100 بوده و سال پایه نیز 1369 است. برای محاسبه شاخص کل از فرمول زیر استفاده می شود:

شاخص کل هم وزن

این نیز شبیه مورد قبل است با این تفاوت که در محاسبه به تمامی شرکت ها به یک اندازه ارزش یا به اصطلاح وزن می دهد و بین بزرگترین شرکت بورسی و کوچک ترین آنها تفاوتی قائل نیست.

قیمت

در محاسبات خود فقط از افزایش و یا کاهش قیمت سهام شرکت ها استفاده نموده و تغییرات حاصل از تقسیم سود نقدی را در محاسبات دخیل نمی کند.

قیمت هم وزن

به مانند شاخص قیمت عمل نموده و مثل شاخص کل هم وزن تفاوتی برای بزرگی و کوچکی شرکت ها قائل نیست.

آزاد شناور

برای درک این مورد ابتدا باید به معنای سهام آزاد شناور پی ببریم. سهام آزاد شناور به تعداد برگ سهامی گفته می شود که معامله گران آنها را به منظور فروش در کوتاه مدت و یا میان مدت خریداری نموده اند.

این دسته از معامله گران قصدی از بابت فروش سهام در بازه های زمانی کوتاه یا میان مدتی ندارند و بیشتر به فکر استفاده های مدیریتی از تعداد سهامی که در دست دارند هستند.

حال که به این مفهوم دست یافتیم، درک شاخص سهام آزاد شناور نیز تسهیل شده و می دانیم که این نوع به بررسی کدام دسته از سهام پرداخته و چه چیزی به ما نشان می دهد.

50 شرکت فعال تر

فقط به بررسی 50 شرکتی می پردازد که از توجه و اقبال بیشتری در بازار برخوردارند.

مالی

نشان دهنده عملکرد شرکت های سرمایه گذاری، مشاوره ی مالی و تأمین سرمایه است.

صنعت

به بررسی شرکت های صنعتی می پردازد.

بررسی کارآیی ایندکس(شاخص کل) در تحلیل های معامله گران

همان طور که گفته شد، شاخص ها نماینده ای از میانگین کلیت بازار هستند. اگر مثبت شد به معنی رشد تمام شرکت ها نیست و اگر دچار افت شد لزوماً تمام شرکت ها منفی نخواهند بود.

به طور کلی اگر یک معامله گر در سبد سهام خود از سهام همه شرکت ها به اندازه وزن آن شرکت قرار دهد، سود یا زیان او برابر با تغییرات شاخص کل خواهد بود.

در غیر این صورت لزوماً رابطه ی مستقیمی بین سبد سهام معامله گر و شاخص کل وجود نخواهد داشت. اما بررسی تغییرات عدد آن از این رو برای تحلیل‌ گران حائز اهمیت است که دید کلی نسبت به وضعیت سودآوری و رشد قیمت سهام به معامله گران خواهد داد.

نمودار شاخص ها نشان دهنده سابقه و حال بازار است. تحلیل گران با استفاده از این اعداد می توانند وضعیت حال حاضر بازار را با گذشته آن مقایسه نموده و حتی دورنمایی از آینده بازار را به تصویر بکشند.

پس نوسانات کلی بازار هر چند تأثیر مستقیمی روی قیمت سهام ندارد اما یک دید کلی به تحلیل‌ گران و معامله گران درباره آینده بازار و اتفاقات آن خواهد داد که در تصمیم گیری ها تأثیر گذار خواهد بود.

جمع بندی مقاله شاخص بورس

در این مقاله به ماهیت شاخص ها و انواع آن پرداختیم و نیز تعدادی از آنها را که در بین عموم شناخته شده تر بوده و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند را بررسی کردیم. در ادامه اهمیت وجود آنها را در تحلیل بازار و برای استفاده معامله گران بررسی نمودیم.

در این باره ذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد. اول این که برخی از تحلیل گران اصولاً اعتقادی به تحلیل پذیری ایندکس ها به روش تکنیکال نداشته و فقط از آنها در راستای استفاده بصری و به دست آوردن دید کلی از بازار استفاده می نمایند.

اما گروهی از تحلیل گران نیز همانند تحلیل سهام شرکت ها با اعداد شاخص رفتار نموده و آنها را با همان روش ها تحلیل می نمایند. این دسته از تحلیل گران معتقدند که آینده سهام ها در آینده شاخص ها نهفته است و به عنوان یک گزینه قابل بررسی می باشد.

نکته بعدی این که اتکای صرف به اعداد ایندکس جهت تحلیل روند نمادها کاری بسیار اشتباه و اشتباهی جبران نشدنی خواهد بود که می تواند ضررهای جبران ناپذیری به معامله گر وارد نماید.

برای استفاده بیشتر از آموزش های بورسی و نیز آموزش های در رابطه با شاخص های بازار می توانید به سایت آکادمی طهرانی مراجعه نموده و از مطالب مفید آن بهره مند شوید.

شاخص بورس چیست؟

شاخص بورس چيست؟

شاخص بورس

هر فردی که کم و بیش اخبار بورس را پیگیری می کند تا به حال بارها و بارها شنیده است که مثلا شاخص بورس امروز با ۵۰۰ واحد رشد به ۷۵۰۰۰ واحد رسید و یا شاخص بورس تهران امروز ۱۰۰۰ واحد افت کرد.

شاخص یا INDEX نیز عددی است که بیانگر وضعیت کلی بورس و روند رشد و یا افت این بازار می باشد. ما در بورس فقط یک شاخص نداریم بلکه چند شاخص مختلف داریم که هرکدام از آنها وضعیت بورس را از جنبه خاصی به ما نشان می دهد و محاسبه هرکدام از این شاخص ها از طریق فرمول متفاوتی صورت می گیرد.

شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن می باشدو وسیله ای برای اندازه گیری و مقایسه پدیده هایی است که داری ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می توان تغییرات ایجاد شده در متغیر های معینی را در طول یک دوره بررسی نمود.

تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. برای درک ساده تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از سهام تمام شرکتهای بورسی هرکدام ۱ عدد سهم را خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سهام شما خواهد بود

در تاریخ سی و یکم خرداد ماه نود و نه شاخص کل بورس تهران از 1.270.000 واحد عبور کرد و رکورد تاریخی را بر جای گذاشت.

اما دیگر شاخص کل، شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX) است.

روش محاسبه شاخص کل از فرمول لاسپیرز انجام می شود.

فرمول لاسپیرز :

(ارزش جاری بازار سهام*تعداد سهام منتشره) تقسیم بر (ارزش پایه سهام*تعداد سهام در سال پایه)* عدد 100

شاخص قیمت

این شاخص نیز یکی از اصلی ترین شاخص های بورس است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. پس اگر مثلا شاخص قیمت بورس در ۱ سال ۲۰ درصد رشد داشته باشد به این معنی است که سطح عمومی قیمت ها در بورس در ۱ سال گذشته به طور متوسط ۲۰ درصد رشد داشته است.

تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص مورد محاسبه قرار می گیرد. در صورتی که در شاخص کل علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکتها هم در محاسبه شاخص لحاظ می شد. در این شاخص نیز مثل شاخص کل، وزن شرکت ها در تاثیر آنها بر شاخص اهمیت دارد. یعنی هرچه شرکت بزرگ تر باشد (سرمایه آن بیشتر باشد) تاثیر آن بر شاخص قیمت بیشتر است.

شاخص صنعت

فرمول محاسبه آن، همانند محاسبه شاخص کل می باشد و نشان دهنده تغییرات در ارزش سهام شرکت های صنعتی می باشد و برای هر صنعت به طور جداگانه محاسبه می گردد.

شاخص مالی

فرمول محاسبه آن، همانند محاسبه شاخص کل می باشد و نشان دهنده تغییرات در ارزش سهام شرکتهای سرمایه گذاری میباشد.

شاخص شرکت

فرمول محاسبه آن همانند محاسبه شاخص کل قیمت می باشد و برای هر شرکتی بطور جداگانه محاسبه می گردد و برای محاسبه آن شاخص هر شرکتی را در بدو ورود 100 تعیین نموده اند.

شاخص 50 شرکت برتر یا tx-50 (به روش میانگین ساده)

معمولا هر سه ماه یکبار، 50 شرکت برتر در بورس اوراق بهادار معرفی می گردند. شاخص tx-50 نشان دهنده میانگین قیمت سهام 50 شرکت برتر می باشد. محاسبه این شاخص به روش محاسبه شاخص داو جونز میباشد. به عبارتی در این محاسبه، تعداد سهام منتشره شرکت تاثیر داده نمیشود و تنها از جمع قیمت سهام 50 شرکت تقسیم بر تعداد آنها (تعدیل شده ) بدست می آید. ( این تعداد در اولین روز محاسبه یعنی ابتدای سال 1379 عدد 50 بوده که بعد ها به تدریج تعدیل شده) شاخص tx-50 نیز در موارد زیر باید تعدیل شود. یعنی عدد 50 در مخرج را باید به گونه ای تغییر داد تا تاثیر تفاوت قیمت بر شاخص به خاطر موارد زیر خنثی گردد.

مواردی که شاخص مذکور تعدیل میشود عبارتند از:

1- در صورت افزایش سرمایه به هر روشی (چه آورده و چه اندوخته)

2- ورود و خروج شرکتها از لیست 50 شرکت برتر در پایان هر سه ماه

3- تجزیه و تجمیع سهام

شاخص 50 شرکت برتر tx-50 (به روش میانگین موزون)

این شاخص نیز بوسیله تغییرات ارزش سهام 50 شرکت برتر محاسبه می شود ولی طرز محاسبه آن به روش میانگین موزون (روش لاسپیرز) می باشد و تعداد سهام منتشره شرکتها در محاسبه آن تاثیر گذار است.

محاسبه شاخص های مختلف بر اساس فرمول های قراردادی انجام می گیرد و هر شاخصی بنا بر داده ها و فرمول مورد استفاده می تواند گویای تغییرات خاصی باشد. لذا به غیر از شاخص کل قیمت که نشان دهنده تغییرات قیمت کلیه شرکتها می باشد مابقی شاخص ها بنا بر نوع محاسبه و شرکتهایی که در آن مورد محاسبه قرار می گیرند باید تفسیر شوند. حال که تا حدودی با نحوه محاسبه شاخص های مختلف آشنا شدیم لازم است با توجه به اینکه سهام چه شرکتهایی در شاخص مورد نظر تاثیر گذار بوده اند تفسیر لازم را از شاخص مورد نظر داشته باشیم.